آشنايي با مركز مشاوره بيماريهاي رفتاري :
سلامتي را از ارزشمندترين كلمات و شكرانه اين موهبت الهي را صيانت و تلاش درجهت تأمين و ارتقاء آن ميدانيم. ازسويي برخورداري از سلامتي حق مسلم افراد جامعه است كه بايد با سياستگزاري صحيح واصولي مسؤولين امر و اجراي دقيق آنها تحقق يابد. بديهي است كه اين امر مانند ضروريات حيات اجتماعي انسانها در گرو مشاركت مسؤولانه و متعهدانه كليه آحاد جامعه دست يافتني خواهد بود. ازآنجايي كه در سالهاي اخير بيماريهاي باز پديد مانند سل و ظهور بيماريهاي نوپديد مانند ايدز تصورات دنياي پزشكي ودستيابي به اهدف بهداشتي را با مشكل مواجه نموده است و رسالت تأمين سلامت جامعه تلاش افزونتر را از سوي مجريان و متصديان آن ميطلبد و بدون شك ضمانت همه جانبه در برنامههاي آموزشي ، مراقبتي و حمايتي بايد در دستور كار همه مسؤولين و وظيفه اولي براي همه مجريان باشد. با عنايت به تدوين برنامة استراتژيك (1386-1381) در راستاي ارائه خدمات مراقبتي ، درماني ومشاورهاي مورد نياز به افراد داوطلب و افراد آلوده ، مراكزمشاوره ، مراقبت و درماني بيماريهاي رفتاري ( كلينيك مثلثي ) درنقاط مختلف كشور ايجاد وشروع بكار نمودهاست..
تعريف مركز مشاوره ومراقبت درماني بيماريهاي رفتاري ( كلينيك مثلثي ) :
كلينيك هاي مشاوره بيماريهاي رفتاري مراكزي هستند كه قابليت انجام خدمات آموزشي، مشاوره ،پيشگيري ، مراقبت و درمان مراجعين را در سه بعد عفونت HIV/AIDS، بيماريهاي آميزشي ومصرف مواد مخدر تزريقي را دارا باشند.
ضرورت تشكيل كلينيك هاي مشاوره بيماريهاي رفتاري :
1-كنترل وكاهش ميزان بروز وشيوع عفونت HIV/AIDS و بيماريهاي آميزشي
2- كاهش آسيبهاي ناشي ازمصرف مواد مخدر تزريقي
3-كاهش موربيديتي(مرگ و مير) درميان افراد آلوده به HIV/AIDS
4- كاهش مدت زمان بستري و نيزخسارات اقتصادي حاصل از بيماري فوق
5- كاهش فراواني و عوارض عفونتهاي فرصت طلب
6- كاهش مرگ ومير، معلوليت هاي جسمي ، رواني ، اجتماعي
7- كاهش وكنترل برخي عفونتهاي خطير همراه ، نظير سل درميان بيماران فوق و نيز دركل جامعه
8-پيشگيري از انتقال ويروس به كاركنان بهداشت و درمان و نيز انتقال از مادرآلوده به كودك
9- ارتقاء آگاهي و انجام آموزش براي بيماران مراجعه كننده ، مراجعين داوطلب و افرادي كه رفتارهاي پرخطر دارند ، خانوادههاي گروههاي فوقالذكر ودرصورت امكان تشكيل هستههاي آموزشي با هدف گروههاي وسيع تر
10- تامين كانونهاي خانوادگي سالم ، پيشگيري ازفروپاشي خانوادهها و نيز پيشگيري از انتقال وگسترش عفونتهاي فوق
11- برقراري امكان جمع آوري اطلاعات جامعتر درخصوص وضعيت بيماران فوق
12- انجام مطالعات بيشتر در خصوص وضعيت آلودگي اچ آي وي و بيماران آميزشي و بطور كلي مطالعات درزمينه بيماريهايي كه ازطريق رفتارهاي پرخطر انتقال مييابند.
گروههاي هدف درامركنترل، مراقبت ودرمان عفونت HIV، STI :
بطور كلي اگر كل جامعه را به چند گروه عمده ذيل تقسيم كنيم گروههاي هدف ذيل را بايد درنظرگرفت :
1 ) افراد آلوده و بيمار:
اين گروه علاوه برآنكه بعنوان بيمار نيازمند مراقبت ودرمان هستند بايد بعنوان يكي از مخازن آلودگي نيز مورد توجه ويژه قرار گيرند تاامكان گسترش آلودگي به سايرين به حداقل برسد. لذا انجام آموزش ، مشاوره ، مراقبت و درمانهاي مقتضي در اين گروه ازاساسي ترين روشهاي مقابله با بيماريهاي رفتاري درجامعه ميباشد دراينجا نيز لازم است است امكاني فراهم آيد تا دسترسي به اين افراد به راحتي امكان پذير بوده و آنان نيز بتوانند از خدمات ارائه شده به سادگي استفاده كنند.
2) گروههاي پرخطر :
مانند مصرف كنندگان مواد تزريقي ،مبتلايان به STI ، خانواده افراد آلوده ، افراد داراي شركاء جنسي متعدد ، با توجه به كانونهاي فعال بيماري در زندان افراد داراي سابقه زندان ، زنان خياباني و ... اينها افرادي هستند كه بواسطه داشتن رفتارهاي پرخطر بايد علاوه بر آموزش ، تحت مشاوره و مراقبت و در صورت لزوم درمان نيز قرار گيرند. . رسالت اصلي در مقابل اين گروه كمك به تغيير رفتار در جهت كاهش زيان و به حداقل رسانيدن آن ميباشد. بديهي است به منظور نيل به اهداف فوق بايد زمينهاي ايجاد شود تا امكان دسترسي به اين گروها فراهم آيد و اين افراد نيز بتوانند به راحتي به خدمات ارائه شده دسترسي پيدا كنند.
3 ) گروههاي در معرض خطر :
افراد سالم جوان و نوجوان كه رفتار پرخطر نداشته اما در معرض آن قرار دارند. مانند دانشآموزان ، دانشجويان ، سربازها و... اين گروه بايستي تحت آموزشهاي ويژه قرار گيرند و از امكان انجام مشاورههاي زيربنايي نيز برخوردار باشند.
4 ) عموم مردم :
ساير افراد جامعه كه جزو گروههاي فوق نيستند بايستي تحت آموزشهاي عمومي قرار گيرند. اين آموزشها بايد به گونهاي باشد تا ضمن ارائه تصوير صحيحي از بيماري و راههاي انتقال آن از رعب و وحشت بيمورد در اين خصوص كاسته و موجب انگزدائي گردد. (Stigma Reduction)
گروههاي گيرنده خدمت در مراكز مشاوره بيماريهاي رفتاري :
1- كليه مواردHIV/AIDS شناسايي شده در منطقه تحت پوشش
2- افراد با سابقه رفتار پرخطر جنسي و يا مبتلا به STI
3- افراد داراي مصرف مواد مخدر تزريقي
4-خانواده افراد HIV/AIDS
5- داوطلبين اختياري مشاوره
خلاصه خدمات ارائه شده به گروههاي فوقالذكر در اين مراكز:
الف ) افراد آلوده به عفونت HIV/AIDS
1)جمعآوري و گزارش موارد شناسائي شده.
2)تشكيل پرونده اوليه ( پرونده غير فعال ).
3)ثبت مشخصات بيمار در كامپيوتر و دفاتر مخصوص.
4)انجام پيگيري فعال و دعوت از فرد و خانواده وي جهت مراجعه به مركز.
5)تشكيل پرونده فعال پس از اولين مراجعه بيمار.
6)انجام مشاوره به منظور كمك به فرد و خانواده وي در پذيرش بيماري و كاهش رفتارهاي پرخطر و ايجاد رفتار سالم حداقل ماهي يكبار.
7)انجام معاينه كامل و بررسي وضعيت بيمار از نظر بيماريهاي همراه و تعيين فاز بيماري و ثبت نتايج ويافتهها در پرونده بيمار
8)انجام آزمايشهاي پايه و پيگير مورد نياز و تكرار آن بر اساس دستورالعمل.
9)ارجاع جهت آزمايشهاي تخصصي بيماران تحت پوشش مركز.
11)اقدامات پروفيلاكسي در صورت لزوم.
12)تجويز دارو و انجام درمانهاي سرپائي مورد نياز.
13)ارجاع به بيمارستانهاي استان جهت ويزيت توسط پزشك متخصص عفوني.
14)انجام واكسيناسيون : واكسنهاي هپاتيت ، توأم ، پنوموكوك ، آنفولانزا جهت اين افراد تلقيح ميگردد.
15)انجام اصول Harm Reduction (خدمات كاهش آسيب)
شامل:
ـ تحويل سرنگ رايگان به مصرفكنندگان مواد تزريقي ( در صورت لزوم )
ـ تحويل داروهاي مسكن و در صورت امكان داروهاي جايگزين مثل متادون
ـ مشاوره و آموزش به منظور تغيير روش مصرف از تزريقي به تدخيني و يا خوراكي
ـ كمك به ترك اعتياد
ـ نحويل كاندوم به كليه متقاضيان تحت مراقبت مركز اعم از مجرد و يا متأهل
ـ انجام پيگيري فعال در صورت عدم مراجعه بيمار با دقت كامل و حفظ اصول محرمانه بودن اسرار
ب ) افراد مبتلا به بيماريهاي آميزشي و يا با رفتار پر خطر جنسي:
ـ تشكيل پرونده و تكميل فرم ويژه بررسي باليني STI
ـ انجام معاينات باليني لازم
ـ انجام مشاوره به منظور كاهش استرسهاي روحي رواني ناشي از بيماري
ـ ارايه آموزش به منظور به حداقل رساندن عوارض ناشي از بيماري و استفاده از كاندوم در تماسهاي جنسي و راههاي انتقال ساير بيماريهاي مقاربتي
ـ انجام مشاوره و آموزش شريك جنسي بيمار در صورت تمايل بيمار
ـ تحويل داروهاي درماني لازم و انجام درمان سندرميك
ـ تحويل كاندوم به بيماران
ـ انجام آزمايشات تشخيصي لازم از جمله HIV,VDRL و...
ج ) افراد با سابقه مصرف مواد مخدر تزريقي :
1)تشكيل پرونده و تكميل فرم مشاوره ويژه اعتياد
2)انجام مشاوره و آموزش به منظور كاهش آسيبهاي ناشي از اعتياد
3)تشكيل جلسات گروه درماني و كمك گيري از بيماران ترك كرده و افراد آلوده به HIV
4)تحويل داروهاي جايگزين به مصرف كنندگان مواد تزريقي از جمله متادون و انجام برنامه هاي كاهش آسيب
5)تحويل سرنگ به مصرفكنندگان مواد تزريقي ( در صورت لزوم )
6)ارجاع به مراكز ويژه ترك اعتياد ( در صورت اعلام آمادگي فرد )
7)انجام آزمايش HIV و هپاتيت B و C در مصرف كنندگان مواد تزريقي و تكرار آزمايش HIV حداقل هر شش ماه يكبار
د ) خانواده افراد آلوده به عفونت HIV/ADIS :
1)ارائه آموزشهاي لازم
2)انجام آزمايش در افرادي از خانواده كه احتمال آلودگي دارند ( همسر بيماران هر سه تا شش ماه يك بار آزمايش ميشوند ).
3)ارجاع جهت دريافت خدمات حمايتي در صورت امكان به ارگانهاي مرتبط مانند كميته امداد ، بهزيستي و ...
4)كمك به حل مشكلات خانوادگي به منظور حفظ كانون خانواده و رفع تنشهاي احتمالي موجود
5)ثبت نتايج مشاوره و نتايج آزمايش در فرمهاي مخصوص و كامپيوتر
ه ) داوطلبين اختياري مشاوره :
1)تكميل فرم مشاوره عمومي
2)انجام مشاوره به منظور معرفي رفتارهاي پرخطر و راههاي پرهيز از آنان ( مشاوره ساخت رفتار مطلوب )
3)انجام آزمايش تشخيصي ايدز در صورت لزوم به صورت رايگان
4)آموزش در خصوص راههاي انتقال و راههاي پيشگيري از ابتلا به ايدز
5) ثبت كليه اطلاعات در فرمهاي مخصوص و كامپيوتر
آدرس و شماره تلفن مركز مشاوره بيماريهاي رفتاري شهرستان كوهدشت:
آدرس: كوهدشت، ميدان فرمانداري، انتهاي خيابان دكتر حسابي
تلفن: 32640909-066